Hakaret suçu, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran söz veya davranışlardır. Ancak her söz veya davranış hakaret suçu teşkil etmez. Hakaret sayılmayan kelimeler veya sözler, kanunda tek tek açıklanmış değildir. Yargıtay’ın yerleşik kararlarıyla belirlenen, kategorik bir biçimde hakaret sayılmayan sözler vardır. Bu yazımızda Hangi kelimeler hakaret sayılmaz? Hakaret suçu ne kadar ceza alır? gibi sorulara cevap vermeye çalışacağız.
Hangi kelimeler hakaret sayılmaz? Hakaret suçu ne kadar ceza alır? İşte cevaplar…
Hakaret sayılamayan kelimeler?
Yargıtay’ın yerleşik kararlarıyla belirlenen, kategorik bir biçimde hakaret sayılmayan sözler şunlardır:
- Beddua niteliğindeki kelime ve sözler. Örneğin, “Allah belanı versin”, “Allahından bul”, “Allah müstahakını versin” şeklindeki sözler beddua niteliğinde sözler olup hakaret suçuna vücut vermemektedir.
- Eleştiri veya ağır eleştiri mahiyetindeki kelime ve sözler. Örneğin, bir mahkeme hakimine yönelik “dosyaları okumuyorsunuz, okumadığınız gibi biz okuduğumuz için susturmaya çalışıyorsunuz, bu rezalettir” şeklindeki sözler eleştiri mahiyetindedir.
- Kaba hitap ve nezaket dışı kelime ve sözler. Örneğin, bir kimseye yönelik “terbiyesiz”, “ahlaksız”, “siz kimsiniz lan”, “ne mal olduğunuzu biliyorum” şeklindeki sözler kaba söz/hitap mahiyetinde olup hakaret suçu teşkil etmez.
- Salt rahatsız edici kelime ve sözler. Örneğin, “sen kendini bilmeyen birisin, cehalet var sende” şeklindeki sözler rahatsız edici nitelikte olup hakaret suçuna vücut vermez.
Hakaret fiillerinin cezalandırılmasıyla korunan hukuki değer, kişilerin onur, şeref ve saygınlığı olup, bu suçun oluşabilmesi için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye matuf olarak gerçekleşmesi gerekmektedir. Bir hareketin tahkir edici olup olmadığı bazı durumlarda nispi olup, zamana, yere ve duruma göre değişebilmektedir.
Hangi durumlarda hakaret sayılır?
Hakaret sayılan durumlar, kişinin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyen söz veya davranışlardır. Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun. maddesinde düzenlenmiştir. Hakaret suçu iki şekilde işlenebilir:
- Somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi suretiyle kişinin şeref ve saygınlığının zedelenmesi. Örneğin, “sen hırsızsın”, “sen yalancısın”, “sen dolandırıcısın” gibi sözler somut bir fiil veya olgu isnat etme mahiyetinde olup hakaret suçuna vücut verir.
- Genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla, yani sövme yoluyla kişinin değersizleştirilmesi, rencide edilmesi. Örneğin, “sen orospusun”, “sen aşağılıksın”, “sen şerefsizsin” gibi sözler sövme suretiyle hakaret suçuna vücut verir.
Hakaret suçu, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran söz veya davranışlardır. Ancak her söz veya davranış hakaret suçu oluşturmaz. Hakaret suçunun oluşması için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye yönelik olması gerekir. Bu nedenle, hakaret kastı taşımayan, eleştiri veya ağır eleştiri niteliğindeki, kaba hitap veya nezaket dışı, salt rahatsız edici veya beddua mahiyetindeki söz ve davranışlar hakaret suçu teşkil etmez.
Hakaret suçunun temel şekli takibi şikayete bağlı bir suçtur. Yani mağdurun 6 ay içinde şikayet hakkını kullanması gerekir. Ancak kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret edilmesi halinde (TCK m.125/3), bu suç şikayete tabi değildir. Bu nedenle bu suç için herhangi bir şikayet süresi sınırlaması yoktur.
Hakaret suçu ne kadar ceza alır?
Hakaret suçu, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran söz veya davranışlardır. Ancak her söz veya davranış hakaret suçu oluşturmaz. Hakaret suçunun oluşması için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye yönelik olması gerekir. Bu nedenle, hakaret kastı taşımayan, eleştiri veya ağır eleştiri niteliğindeki, kaba hitap veya nezaket dışı, salt rahatsız edici veya beddua mahiyetindeki söz ve davranışlar hakaret suçu teşkil etmez.
Türkiye – Japonya hazırlık maçı ne zaman, saat kaçta, hangi kanalda?
Hakaret suçunun temel şekli takibi şikayete bağlı bir suçtur. Yani mağdurun 6 ay içinde şikayet hakkını kullanması gerekir. Ancak kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret edilmesi halinde (TCK m.125/3), bu suç şikayete tabi değildir. Bu nedenle bu suç için herhangi bir şikayet süresi sınırlaması yoktur.
Hakaret suçunun cezası, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Ancak hakaret suçunun aşağıdaki nitelikli hallerinde ceza artırılır:
- Hakaretin alenen işlenmesi halinde (örneğin sosyal medyada, gazetede, televizyonda vb.) ceza yüzde elli oranında artırılır.
- Hakaretin bir kamu görevlisine görevinden dolayı işlenmesi halinde ceza yüzde yirmi beş oranında artırılır.
- Hakaretin Cumhurbaşkanına karşı işlenmesi halinde ceza bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasıdır.
- Hakaretin Atatürk’e karşı işlenmesi halinde ceza bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.
Kaynak: Hatice Zeybek
