Gıdanın gözenekliliğinin progresyonu, tat ve aroması kadar önemlidir. Bu cazibeyi artırmak adına renk, çoğu zaman bir ürün satış potansiyelini ortaya çıkaran temel faktörlerden biridir. Ancak, gıdaların raf ömrü boyunca doğal ürünler veya üretim parçaları nedeniyle renk değişimi olasılığı. Bu değişiklikler, tüketicilerin ürüne olan ilgilerini azaltır. İşte bu nedenle, gıda sanayi, zararlı renklerini korumak veya istenen renk tonlarını elde etmek için renklendiricilere başvurur.
Renklendiriciler, gıda ticaretinin kullanılan katkı maddeleridir ve genellikle doğal veya yapay olarak bölünürler. Doğal renklendiriciler, bitkisel kaynaklar, mineraller ve hatta bazı hayvansal kaynaklar elde edilir. Bu hayvanların başında da bitkilerin gelir. Evet, doğru duyduğunuzunuz, bazı renklendiriciler bölgelerden elde edilir. Bu yazıda da, türlerden üretilen en popüler renklendirici olan “karmin” üzerinde duracağız. Peki, karmin tam olarak nedir? Hangi gıda ürünlerinde karmina rastlamazsınız? Bu ve benzeri soruların cevaplarını inceleyerek, karminin gıda sanayindeki yerini ve bilgisini anlamaya çalışalım.
Karmin (E120) Nedir?
Karmin (E120) doğal bir renklendirici madde olup, çoğu gıdalara, kozmetiklere ve bunlara kırmızı renk vermek için kullanılır. Karmin, Güney Amerika ve Meksika’da kaktüs üzerinde yaşayan “koşineal” (koşinal) olarak adlandırılanlardan elde edilir. Özellikle bu hastalıkların dişi bireyleri yaklaşık %20 oranında karminik asit içerir. Bu kırmızı, bitkilerin kendilerini avcılardan korumak için salgıladığı bir maddedir.
Karminik asit, bu bitkilerin öğütülmesiyle elde edilir ve daha sonra renklendirici olarak kullanılmak üzere işlenir. Sonuçta elde edilen kırmızı toz karmin olarak bilinir.
Karmin, doğal olarak bir renklendirici olmasına rağmen bazı parçalarda ayrışıyora neden olabilir. Ayrıca hayvansal kökenli olduğu için vejetaryenler, veganlar ve bazı dini inançlara sahip bireyler için tüketimi uygun olmayabilir. Bu nedenle, içerik listesi kontrol ederek karminin veya E120’nin varlığının devamını sağlamak önemlidir.
Karmin (E120) Nasıl Elde Edilir?
Karmin (E120) renklendirici, kırmız (koşinal) böceklerinden elde edilir. Bu bölünmüş özellikle Güney Amerika ve Meksika’da kaktüs bitkilerinde yaşarlar. Karmin yaşlanma süreci şu adımları içerir:
Toplama : Cochineal böcekleri, kaktüs bitkilerinden elle beslenir.
Öldürme : Toplanan böcekler sıcak suda haşlanarak ya da güneşte kurutularak öldürülür. Bu işlem sırasında değişikliklerin kırmızı renkteki içeriği dışarı çıkar.
Kurutma : Böcekler güneşte kalana kadar tamamen kuruyana veya başka bir yerde yetişir.
Öğütme : Kurutulmuş öğütülerek ince bir toz haline getirilir. Bu toz, karminik asit içerir.
Ekstraksiyon : Elde edilen tozdan karminik asit, sulu veya bir çözüm ile ekstrakte edilir.
Saflaştırma : Ekstrakte edilen sıvı, hijyenik kaynaklardan arındırılmak üzere bir dizi saflaştırma dağılımı geçirilir.
Kurutma : Saf karminik asit, kristalize olana kadar buharlaştırılır veya kurutulur.
Renklendirici Hazırlama : Elde edilen saf karminik asit, genellikle alüminyum ya da mineral tuzlarıyla birleştirilerek ticari olarak kullanılan karmin renklendirici elde edilir.
Bu elde edilen karmin, çeşitli gıda, kozmetik ve ilaç tedavisi için kırmızı renk vermek için kullanılır. Ancak doğal bir kaynaktan elde edildiği için, vejetaryenler, veganlar ve bazı dini inançlara sahip olanlar için kabul edilebilir olmayabilir. Bu nedenle etiketlerdeki etiketlerin varlığı önemlidir.
Karmin Nerelerde Kullanılır?
Karmin, yani E120, kırmızı renkli doğal bir boyadır ve birçok üründe kullanılır. İşte karminin yaygın olarak ticari alanları:
Gıda Ürünleri : Karmin gıda ürünleri yaygın olarak kullanılmaktadır.
· İçecekler : Meyve suları, içecekler ve bazı gazlı içecekler.
· Şekerlemeler ve Tatlılar : Sakız, jöleli şekerlemeler, bazı dondurmalar ve tatlı ürünler.
· Süt Ürünleri : Yoğurt, dondurma ve bazı peynirler.
· İşlenmiş Gıdalar : Bazı soslar, konserve ürünler ve hazır yemekler.
Okul kitapları ne zaman dağıtılacak 2023-2024?
Kozmetik ve Kişisel Bakım Ürünleri :
· Rujlar : Karmin özellikle kırmızı ve pembe rujlarda yaygın olarak kullanılır.
· Allıklar ve Farlar : Kozmetik ürünlerin renklendirilmesinde.
· Tırnak cilaları : Parlak kırmızı renk elde etmek için.
· Vücut losyonları ve kremleri : Renklendirici olarak.
İlaçlar : Bazı reçetesiz satılanlarda ve besin takviyelerinde renklendirici olarak kullanılır.
Tekstil ve Boya Sanayii : Bazı kumaşların boyanmasında ve derinin renklendirilmesinde kullanılır.
Sanatsal Uygulamalar : Bazı sanat malzemelerinde renklendirici olarak kullanılır.
Karminin bu kadar yaygın kullanımına rağmen, hayvansal kökenli olması nedeniyle bazı özelliklerden bu ürünü tüketmekten kaçınabilir. Vejetaryenler, veganlar ve bazı dini inançlara sahip olanlar için kabul edilebilir olmayabilir. Bu nedenle, tüketicilerin etiketlerinin okuması ve buna göre evde bir seçim yapılması önemlidir.
E120, aynı zamanda bilinen adıyla karmin veya kohineal, doğal bir gıda boyasıdır ve kohineal böceklerden (Dactylopius coccus) elde edilen bir maddedir. Bu hücrelerin vücutlarından ve yumurtalarından elde edilen bu kırmızı renklendirici, özellikle gıdalara, kozmetiklere ve bunlara kırmızı renk vermek için kullanılır.
E120’nin olası zararları:
- Alerjik Reaksiyonlar : Fiziksel olarak E120’ye bağlı olarak ortaya çıkana neden olabilir. Bununla birlikte, genel dağılımda bu tür reaksiyonların oranları oldukça düşüktür.
- Vejetaryen ve Vegan Endişeleri : E120 hayvansal kökenlidir, bu yüzden bazı vejetaryenler ve veganlar bu katkı maddesini tüketmek istemeyebilir.
- Dini ve Kültürel Endişeler : E120’nin böcek kaynaklı olması, bazı dinlerin veya kültürel inançların diyet sınırlamalarıyla çelişebilir. Bu nedenle, bu çıldırtıcı ürünlerin tüketilmesinden önce etiketlerin kontrol edilmesi önemlidir.
E120 içeren gıdalar:
E120 genellikle şu tür gıdalarda bulunur:
- Bazı şekerlemeler, joleler ve tatlılar.
- Bazı içeceklerde, özellikle satılan içeceklerde.
- Bazı sosislerde ve et engelleyicide renklendirici olarak.
- Bazı meyve suları, smoothie’ler ve diğer içeceklerde.
- Bazı özelleştirilmiş tatlılarda.
- Bazı baharatlarda ve soslarında.
- Bazı kozmetik ürünlerde ve sistemlerde.
E120 içeren bir ürünü tüketmek karşılığında, her zaman ürün etiketlerini incelemelisiniz.
E120 içeren Gıdalar
E120, gıdalara kırmızı veya pembe renk katmak için kullanılan doğal bir renklendirici katkı maddesidir. E120’nin diğer adları arasında karmin, koşinal veya karminik asit bulunmaktadır. Bu renklendirici, Güney Amerika ve Meksika’da kaktüs üzerinde yaşayan koşineal olarak adlandırılan bölgelerden elde edilir. Özellikle dişi çiçeklerinde yaklaşık %20 oranında karminik asit bulunmaktadır. Bu karminik asit, onların gösterdiği avcılardan korunmak amacıyla salgıladıkları kırmızı renkli bir üründür.
E120’nin sağlığa olumsuz etkileri konusunda kesin bir bilgi mevcut değildir. Ancak bazı incelemelerde, E120’nin insan sağlığına yönelik toksik etkinin bir etkisi olmadığını belirtirken, FDA gibi tamamlayıcı kuruluşlar da bu katkı maddesini güvenli olarak kabul etmektedir. Ancak bazı kişilerin E120’ye karşı reaksiyon göstermesi. Ayrıca, E120’nin helal olup olmadığı da söz konusudur. Bazı İslami kaynaklar, E120’nin böcekten elde edildiği için mekruh olduğu ifade edilirken, bazı net bir hüküm vermemektedir.
E120 içeren gıda ürünleri genellikle:
- Çilek aromalı süt ürünleri
- Puding
- Şekerleme
- Bisküvi
- kek
- Gofret
- Solar
- Kahvaltılık aralar
- Sakız
- Reçel
- Dondurma
- Yoğurt gibi meyve aromalı ürünler
- kola
- Elma şarabı
- İşlenmiş kanatlı ürünler
- Sosis
- Selam
- Sucuk
- Jambon gibi et ürünleridir.
E120 veya karminin bir gıda ürününün bulunup bulunmadığını öğrenmek için, ürün etiketinin içindekiler listesinin ayrıntılı olarak kontrol edilmesi gerekmektedir.
Kaynak: Mehmet Pamuk
